1. Հաշվել ածխածնի օքսիդի (CO₂) հարաբերական մոլեկուլային զանգվածը

CO₂ → 1 × Ar(C) + 2 × Ar(O) = 12 + 2×16 = 44 գ/մոլ

---

2. Հաշվել պղնձի տարրի զանգվածային բաժինը պղնձի սուլֆատում (CuSO₄)

Ar(Cu)=63.5, S=32, O=16
Mr(CuSO₄) = 63.5 + 32 + 4×16 = 159.5
Պղնձի բաժինը՝ (63.5 / 159.5) × 100% ≈ 39.8%

---

3. Որքա՞ն է 0.75 մոլ թթվածնի (O₂) զանգվածը

Mr(O₂) = 2×16 = 32 գ/մոլ
0.75 մոլ × 32 գ/մոլ = 24 գ

---

4. Հաշվել 3 մոլ ծծմբական թթվի (H₂SO₄) զանգվածը

Mr(H₂SO₄) = 2×1 + 32 + 4×16 = 98 գ/մոլ
3 մոլ × 98 գ/մոլ = 294 գ

---

5. Որքա՞ն է 106,5 գ ֆոսֆորի օքսիդի (P₂O₅) նյութաքանակը (մոլ)

Mr(P₂O₅) = 2×31 + 5×16 = 62 + 80 = 142 գ/մոլ
106.5 գ ÷ 142 գ/մոլ ≈ 0.75 մոլ

---

6. Հավասարեցնել ռեակցիաները

ա) 2Mg + O₂ → 2MgO
բ) 2NaHCO₃ → Na₂CO₃ + CO₂ + H₂O
գ) 2Al(OH)₃ → Al₂O₃ + 3H₂O
դ) 2Fe + 3Cl₂ → 2FeCl₃

---

7. Մեկնաբանե՛ք Ar (ֆտոր)=19

Սա նշանակում է, որ ֆտորի հարաբերական ատոմային զանգվածը 19 է։ Դա պայմանավորված է նրանով, որ մեկ ֆտորի ատոմի զանգվածը մոտավորապես 19 անգամ ավելի է, քան մեկ ածխածնից (¹⁄₁₂ ¹²C)։

---

8. Թթվածնի վալենտականությունն ու օքսիդացման աստիճանը թթվածնի պարզ նյութում (O₂)

• Վալենտականություն՝ 2
• Օքսիդացման աստիճան՝ 0 (քանի որ պարզ նյութ է)

---

9. Ի՞նչ կապեր են առկա թթվածին պարզ նյութի մոլեկուլում (O₂)

• Միջև երկու ատոմները առկա է երկակի կովալենտ կապ։

---

10. Գազային խառնուրդ՝ 2.5 մոլ O₂ և 3 մոլ O₃

• Mr(O₂) = 32, Mr(O₃) = 48
• Զանգված = 2.5×32 + 3×48 = 80 + 144 = 224 գ

---

11. Ինչ ծավալ են զբաղեցնում 5 մոլ He և 0.5 մոլ Ar

1 մոլ ցանկացած գազ զբաղեցնում է 22.4 լ (ն.ճ. պայմաններում)

• 5 մոլ He = 5×22.4 = 112 լ
• 0.5 մոլ Ar = 0.5×22.4 = 11.2 լ
  Ընդհանուր՝ 123.2 լ

---

12. 67.2 լ ծավալով NO-ի զանգվածը

1 մոլ NO = 22.4 լ
67.2 լ ÷ 22.4 լ/մոլ = 3 մոլ
Mr(NO) = 14 + 16 = 30
3 մոլ × 30 = 90 գ

---

13. Al, Sc, Ge, Nb, Mo, Tc, Xe էլեկտրոնային բանաձևերը

• Al (13): 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p¹
• Sc (21): [Ar] 3d¹ 4s²
• Ge (32): [Ar] 3d¹⁰ 4s² 4p²
• Nb (41): [Kr] 4d⁴ 5s¹
• Mo (42): [Kr] 4d⁵ 5s¹
• Tc (43): [Kr] 4d⁵ 5s²
• Xe (54): [Kr] 4d¹⁰ 5s² 5p⁶

---

14. Որքա՞ն է նյութի մոլային զանգվածը, եթե նրա 10 գ = 0.25 մոլ

M = m / n = 10 գ / 0.25 մոլ = 40 գ/մոլ

---

15. Որքա՞ն է 106,5 գ P₂O₅ նյութաքանակը

Պատասխանը կրկնվում է՝ 0.75 մոլ (տես հարց 5)

---

16. Որքա՞ն է 2 մոլ FeS զանգվածը

Mr(FeS) = 56 + 32 = 88 գ/մոլ
2 մոլ × 88 = 176 գ

---

17. Լրացրե՛ք բաց թողնված քիմիական նշանները՝ ըստ հարաբերական ատոմային զանգվածի

ա) Ar(11) = Na
բ) Ar(108) = Ag
գ) Ar(28) = Si

Լրացրե՛ք երկրորդ խումբը
ա) Ar(55) = Cs
բ) Ar(14) = N
գ) Ar(64) = Cu
դ) Ar(39) = K

1․ Զուգահեռագծի մակերեսը

Բանաձևը՝
S = a × h,
որտեղ a-ն կողմն է, իսկ h-ն՝ բարձրությունը։

---

2․ Գտնել քառակուսու մակերեսը, եթե նրա կողմը հավասար է 5 դմ

Քառակուսու մակերեսի բանաձևը՝
S = a²
Տրված է՝ a = 5 դմ
Ստացվում է՝ S = 5² = 25 դմ²

Պատասխան՝ 25 դմ²

---

3․ Գտնել ուղղանկյան անհայտ կողմը, եթե նրա մակերեսը 24 սմ² է, իսկ կողմերից մեկը՝ 4 սմ

Բանաձևը՝
S = a × b

Տրված է՝
S = 24 սմ²
a = 4 սմ
Ուստի b = 24 / 4 = 6 սմ

Պատասխան՝ 6 սմ

---

4․ Հաշվել շեղանկյան մակերեսը, եթե նրա կողմը 20 դմ է, իսկ այդ կողմին տարված բարձրությունը՝ 17 դմ

Բանաձևը՝
S = a × h
Տրված է՝ a = 20 դմ, h = 17 դմ
Ստացվում է՝ S = 20 × 17 = 340 դմ²

Պատասխան՝ 340 դմ²

---

5․ Գտնել ուղղանկյուն եռանկյան մակերեսը, եթե նրա էջերն են 4 սմ և 12 սմ

Բանաձևը՝
S = (a × b) / 2
Տրված է՝ a = 4 սմ, b = 12 սմ
Ստացվում է՝ S = (4 × 12) / 2 = 48 / 2 = 24 սմ²

Պատասխան՝ 24 սմ²

---

6․ Գտնել AD և BC հիմքերով ABCD սեղանի մակերեսը, եթե CD ⊥ AD, AD = 13 սմ, CD = 8 սմ, BC = 5 սմ

Այս ֆիգուրը բաղկացած է երկու մասից՝

1. Ուղղանկյուն եռանկյուն (ADC), որի մակերեսը՝
   S₁ = (AD × CD) / 2 = (13 × 8) / 2 = 104 / 2 = 52 սմ²
2. Ուղղանկյուն (BCDC), որի մակերեսը՝
   S₂ = BC × CD = 5 × 8 = 40 սմ²

Ընդհանուր մակերեսը՝
S = S₁ + S₂ = 52 + 40 = 92 սմ²

Պատասխան՝ 92 սմ²

Թեմա՝ Ջերմահաղորդականություն
Կատարող՝ Համբարձումյան Անի
Դասարան՝ 7/8-րդ

---

Նպատակ

Հետազոտել ջերմահաղորդականության երևույթը տարբեր նյութերում և հասկանալ դրա կիրառությունները առօրյա կյանքում։

---

Ի՞նչ է ջերմահաղորդականությունը

Ջերմահաղորդականությունը էներգիայի փոխանցման ձև է, որի դեպքում ջերմությունը փոխանցվում է մարմնի տաք մասից դեպի սառը՝ առանց նյութի շարժման։ Այս երևույթը առավել բնութագրական է պինդ նյութերին, հատկապես մետաղներին։

---

Փորձի նկարագրություն

Փորձ 1 – Մետաղյա գդալի փորձ

• Նյութեր․ մետաղյա գդալ, մոմ, մետաղադրամներ, տաք ջուր
• Ընթացք․ Գդալը տեղադրվեց մի բաժակի մեջ, որի մեջ կար տաք ջուր։ Գդալի վրա մոմով կպցվեցին մետաղադրամներ։
• Արդյունք․ Մոմը սկսեց հալվել գդալի տաք կողմից դեպի սառը, և մետաղադրամները սկսեցին ընկնել։
• Եզրակացություն․ Մետաղը լավ ջերմահաղորդիչ է, և ջերմությունը արագ տարածվում է դրա ամբողջ երկայնքով։

---

Օրինակներ առօրյայից

• Խոհանոցում մետաղյա գդալը տաքանում է, երբ այն թողնում ենք տաք ճաշի մեջ։
• Տան պատուհանների ապակին ձմռանը սառը է լինում, իսկ մետաղյա շրջանակը՝ նույնիսկ ավելի սառը։

---

Եզրակացություն

Ջերմահաղորդականությունը կարևոր երևույթ է, որը օգնում է հասկանալ, թե ինչպես է ջերմությունը փոխանցվում տարբեր նյութերի միջոցով։ Այն կիրառվում է ինչպես տեխնիկայում, այնպես էլ մեր առօրյայում՝ ջեռուցման համակարգերում, խոհանոցում և նույնիսկ հագուստի պատրաստման մեջ։

1. Դիտարկումներ իմ առօրյայից

• Տանը․
  • Հաշվում եմ, թե ինչքան ժամանակ է պետք դասերիս ավարտելու համար։
  • Օգնում եմ մայրիկին խոհանոցում՝ բաղադրիչների քանակը կշռելով կամ համեմատելով։
  • Հաշվում եմ, թե որքան գումար կպահպանեմ, եթե որոշ բաներ չգնեմ։
• Դպրոցում․
  • Տարբեր առարկաների համար ժամանակս բաժանում եմ՝ օգտագործելով ժամացույց և պլանավորելով։
  • Աշխատում եմ տոկոսների և կոտորակների վրա մաթեմատիկայի դասին, որոնք նաև հանդիպում են գնումների ժամանակ։
• Խանութում․
  • Հաշվում եմ ապրանքի գինը զեղչով։ Օրինակ՝ եթե ապրանքը 10,000 դրամ է և 20% զեղչ ունի՝ Զեղչը=20100×10000=2000 դրամ,Զեղչը = \frac{20}{100} \times 10000 = 2000 \text{ դրամ},Զեղչը=10020​×10000=2000 դրամ, իսկ վերջնական գինը՝ 8000 դրամ։

---

2. Օրինակներ մաթեմատիկայի կիրառությունից

• Ճաշ պատրաստելիս
  Եթե բաղադրատոմսը նախատեսված է 4 հոգու համար, բայց մեր ընտանիքը 6 հոգի է, ապա բոլոր չափերը մեծացնում ենք ըստ համեմատության․ 64=1.5⇒Բոլոր բաղադրիչները բազմապատկվում են 1.5-ով\frac{6}{4} = 1.5 \Rightarrow \text{Բոլոր բաղադրիչները բազմապատկվում են 1.5-ով}46​=1.5⇒Բոլոր բաղադրիչները բազմապատկվում են 1.5-ով
• Ճամփորդություն պլանավորելիս
  Ճանապարհ՝ 150 կմ, մեքենայի միջին արագություն՝ 75 կմ/ժ։ Ժամանակ=15075=2 ժամԺամանակ = \frac{150}{75} = 2 \text{ ժամ}Ժամանակ=75150​=2 ժամ
• Վառելիքի հաշվարկ
  Մեքենան ծախսում է 8 լիտր 100 կմ-ի համար։ 150 կմ-ի համար՝ Վառելիք=8×150100=12 լիտրՎառելիք = \frac{8 \times 150}{100} = 12 \text{ լիտր}Վառելիք=1008×150​=12 լիտր

---

3. Եզրակացություն

Մաթեմատիկան ինձ օգնում է կազմակերպել իմ ժամանակը, պլանավորել ծախսերը և հասնել նպատակներիս։ Այն ամենուր է՝ խոհանոցում, խանութում, ճանապարհին, դպրոցում։ Հասկանալով դրա կարևորությունը՝ ես սկսեցի ավելի ուշադիր նայել իմ շուրջը և տեսնել, թե որքան հաճախ եմ օգտագործում մաթեմատիկա։

1․ Լուծել խնդիրը․

10 թիվը ներկայացնել երկու գումարելիների տեսքով այնպես, որ այդ գումարելիների արտադրյալըհավասար լինի 21։ Գտնել գումարելիները։

x*(10-x)=21

10x-x²-21=0

x²-10x+21=0

D=10²-3*21=100-84=16. √16=4

x1=10-4/2=3

x2=10+4/2=7

Պատ. 3;7

2․ Լուծել խնդիրները քառակուսային հավասարումների օգնությամբ։

ա) Երկու հաջորդական բնական թվերի արտադրյալը 110 է։ Գտնել այդ թվերը։

x. x+1

x*(x+1)=110

x²+x=110

x²+x-110=0

D=1²+4*1*110=440

440+1=441

√441=21

x1=-1-21/2=-11

x2=-1+21/2=10

10+1=11

բ) Երկու իրար հաջորդող բնական թվերի արտադրյալը 210 է։ Գտնել այդ թվերը։

x*(x+1)=210

x²+x=210

x²+x-210=0

D=1²-4*1*210=840

840+1=841

√841=29

x1=-1-29/2=-15

x2=-1+29/2=13.5

գ) Բնական թվերից մեկը մեծ է մյուսից 7-ով, իսկ նրանց արտադրյալը հավասար է 44։ Գտնել այդ թվերը։

x(x+7)=44

x²+7x=44

x²+7x−44=0

D=7²-4*-44=49-(-176)=225

√225=15

x=-7+15​/2=8/2​=4

x=-7-15/2=-22/2=-11

4 և 11

դ) Բնական թվերից մեկը փոքր է մյուսից 12-ով, իսկ նրանց արտադրյալը 448 է։ Գտնել այդ թվերը։

x(x-12)=448

x²-12x=448

x²-12x-448=0

D=12²-4*-448=144-(-1792)=√1936=44

x=-12+44/2=32/2=16. 16+12=28

16 և 28

3․ Լուծել խնդիրները․

ա) Գտնել երկու թվեր, որոնց գումարը 20 է, իսկ քառակուսիների գումարը՝ 218։

x+y=20

x²+y²=218

x²+y²=(x+y)²−2xy

218=20²−2xy. 218=400−2xy

2xy=400−218=182. xy=91

x²−20x+91=0

D=20²-4*91=400-364=36

20+√36. 20+6/2=13.

13և7

բ) Գտնել երկու թվեր, որոնց գումարը -2 է, իսկ քառակուսիների գումարը՝ 34։

x²+y²=(x+y)²−2xy=(−2)²4−2xy=4−2xy

34=4−2xy. 2xy=4−34=−30⇒xy=−15

x2+2x−15=0

D=2²-4*-15=4-(-60)=√64=8

-2+8/2. x=3. x=-5

Կառուցել α անկյունը, եթե՝
ա) tg α=1/2,
Նրա էջերը պետք է իրարից մեծ լիներ 2 անգամ(ԱՀ)
բ) tg α=3/4,
Նրա էջերը պետք է հարաբերվեն ինչպես 3;4
գ) cos α=0,2,
Նրա կից էջը և ներքնաձիգը պետք է հարաբերվեն ինչպես 1;5
դ) cos α=2/3,
Նրա կից էջը և ներքնաձիգը պետք է հարաբերվեն ինչպես 2;3
ե) sinα=1/2,
Նրա դիմացի էջը և ներքնաձիգը պետք է հարաբերվեն ինչպես 1;2(30^o)
զ) sinα=0,4:
Նրա դիմացի էջը և ներքնաձիգը պետք է հարաբերվեն ինչպես 2;5

2. Գտնել
ա) sinα, tg α, եթե cos α=1/2,
sinα — √3/2
tgα — √3
բ) sinα, tg α, եթե cos α=2/3,
sinα — √5/3
tgα — √5/2
գ)cos α,tg α, եթե sinα=1/4
cos α — √15/4
tg α — 1/√15

Irregular Plural Nouns – Multiple Choice

1. One little mouse
2. There are a lot of geese
3. The shoe on my right foot
4. I lost a tooth
5. There are lots of fish
6. The man behind the counter → should be men
7. There are a lot of people
8. The sheep in the field
9. There were a lot of children
10. In the woods, you can see lots of deer

---

Match the Singular to Irregular Plural

Singular	Irregular Plural
child	children
foot	feet
tooth	teeth
man	men
person	people
goose	geese
mouse	mice
fish	fish
deer	deer
sheep	sheep

---

Write the Letter of the Irregular Plural

Singular	Match
person	e. people
child	h. children
foot	n. feet
man	i. men
mouse	c. mice
knife	a. knives
tooth	g. teeth
fish	k. fish

---

Irregular Plural Sentences

1. My feet were sore after the long walk.
2. The mice ran into their hole quickly.
3. The deer were grazing in the meadow.
4. I lost two teeth last year.
5. All the knives are in the drawer.

---

Singular and Plural Nouns – Find the Incorrect

1. fly – flys → should be flies
2. prey – preyes → prey stays the same
3. quiz – quizes → should be quizzes
4. belief – believes → should be beliefs
5. sheep – sheeps → should be sheep
6. hero – heros → should be heroes
7. folio – folioes → should be folios
8. Frechman – Frechmen → spelling error: Frenchman – Frenchmen
9. all correct
10. child – childs → should be children
11. louce – lice → should be louse – lice

---

Possessive Adjectives vs. Pronouns

1. yours
2. mine
3. mine
4. her
5. your
6. theirs
7. our
8. my
9. her
10. their
11. theirs
12. hers
13. mine
14. ours
15. our
16. my
17. my
18. theirs
19. ours
20. yours

---

Prepositions of Time

1. on Friday
2. in the morning
3. at 4 o’clock
4. at midday
5. at the moment
6. on my birthday
7. in the 19th century
8. in July
9. at Christmas
10. at the weekend

---

Prepositions of Time and Place

• The pillows are on the bed.
• We’ve got maths on Monday.
• The computer is next to the board.
• Alison is behind the swing.
• The pencil is between the bag and the chair.
• The milkshake is in front of the juice.
• Alec is between Tanya and Sasha.
• The fries are behind the pizza.
• My aunt is next to my uncle.
• She goes swimming in the afternoon.
• I visit my grandma on Friday.
• He goes to bed at 9 o’clock.
• He writes emails in the evening.
• I watch TV in the evening.
• She goes to bed at night.

---

Superlative Adjectives

• London is the largest city in England.
• Cheetahs are the fastest animals in the world.
• Whales are the biggest animals.
• San Francisco is the most beautiful city in the United States.
• Summer is the best season of the year.

Superlative Form:

1. good → the best
2. pretty → the prettiest
3. far → the farthest
4. small → the smallest
5. expensive → the most expensive
6. nice → the nicest
7. old → the oldest
8. comfortable → the most comfortable
9. young → the youngest
10. bad → the worst

---

Use the Table for True Sentences

• Anne is the oldest.
• Carol is the youngest.
• James is the tallest.
• Carol is the shortest.
• Anne is the heaviest.
• Carol is the lightest.
• Carol is the richest.
• James is the poorest.

---

Write the Opposites

1. happiest → saddest
2. best → worst
3. most comfortable → most uncomfortable
4. nearest → farthest
5. easiest → hardest
6. most expensive → cheapest

---

Comparison of Adjectives & Adverbs

E. Circle the Correct Word:

1. hungrily
2. slowly
3. nice
4. well
5. loud
6. softly

A. Complete with Comparatives:

1. stronger than
2. more beautiful than
3. noisier than
4. longer than
5. better than
6. hotter than
7. more interesting than
8. more famous than

B. Superlative Sentences:

1. The girl is the tallest of the three.
2. The pyramid is the most ancient of the three.
3. This athlete is the best athlete in the world.
4. February is the shortest month in the year.
5. The red apple is the sweetest apple in the bowl.

C. Circle the Correct Word:

1. most brilliant
2. better
3. busiest
4. most expensive
5. rainier
6. more frightening

D. Adjectives → Adverbs:

1. dangerous → dangerously
2. nice → nicely
3. fast → fast
4. happy → happily
5. good → well
6. quiet → quietly

Բնութագրեք Կանադայի աշխարհագրական դիրքը:

Կանադան տեղակայված է Հյուսիսային Ամերիկայում՝ Ատլանտյան, Խաղաղ և Հյուսիսային Սառուցյալ օվկիանոսների միջև։ Այն ունի աշխարհում ամենաերկար սահմանը ԱՄՆ-ի հետ և ձգվում է արևմուտքից արևելք։

Պատմի՛՛ր կլիմայի, բնական ռեսուրսների մասին:

Կանադայի կլիման բազմազան է՝ հյուսիսում մետ սառցե, հարավում՝ չափավոր։ Ունի հարուստ բնական ռեսուրսներ՝ նավթ, գազ, անտառներ, ջրային պաշարներ և մետաղներ։

Որո՞նք են Կանադայի զարգացման նախադրյալները: 

Մեծ տարածք, բնական ռեսուրսների պաշարներ, զարգացած տրանսպորտ, կայուն քաղաքականություն և կրթված բնակչություն։

Որո՞նք են Կանադայի տնտեսության առաջատար ճյուղերը

Անարդյունաբերություն (նավթ, գազ), հանքարդյունաբերություն, գյուղատնտեսություն, ՏՏ ոլորտ, ֆինանսներ և տուրիզմ։

1. Բառերի բացատրություն

• հազիվհազ – Մեծ դժվարությամբ, շատ քիչ տարբերությամբ։
• հախճապակի – Կերամիկական նուրբ անոթ՝ օգտագործվում է որպես սպասք։
• հակառակորդ – Նա, ով ընդդիմանում է կամ պայքարում քո դեմ։
• հակաօդային – Օդային հարձակումներից պաշտպանվելու նպատակով կառուցված (օր.՝ հակաօդային պաշտպանության համակարգ)։
• հակինթ – Գեղատեսիլ, փոքրիկ ծաղիկ, նաև՝ այնպիսի երանգ, որը նման է այդ ծաղկին (շականակագույն կամ մանուշակագույն)։
• հակիրճ – Կարճ և հստակ ձևով ներկայացված։
• հակոտնյա – Նույն տան կամ շենքի մեջ գտնվող, սակայն հակառակ կողմում բնակվող անձ։
• հաղարջ – Միրգ է՝ կարմիր կամ սև փոքր հատապտուղներով։
• հաղթ – Նա, ով հաղթանակ է տարել, հաջողության է հասել։
• հաղորդել – Տեղեկություն կամ զգացողություն փոխանցել մեկ ուրիշին։
• հաճախորդ – Մարդ, ով պարբերաբար գնումներ է կատարում կամ օգտվում ծառայությունից։
• հաճոյանալ – Գոհացնելու կամ հաճոյանալու նպատակով գեղեցիկ բաներ ասել կամ անել։
• համարձակ – Անվախ, ճարով լի անձ, ով չի վախենում վտանգներից։
• համարյա – Գրեթե, քիչ է մնում։
• համբերել – Սպասել հանգիստ և հանդարտ, չբարկանալ։
• համընթաց – Միաժամանակ ընթացող կամ հավասար ritմով զարգացող։

---

2. Այս միտքը՝ հինգ նախադասությամբ

1. Ֆրանսիացի քիմիկոսները նոր բացահայտում են կատարել։
2. Նրանք ստացել են շաքարի մի քանի փոխարինիչ։
3. Այդ փոխարինիչները պատրաստված են բուսաշաքարից։
4. Դրանք շաքարից մինչև երկու հարյուր հազար անգամ քաղցր են։
5. Գիտության առաջընթացը այս մեկ տարում իսկապես շատ մեծ է եղել։

---

3. Փոխադրություն՝ անուղղակի խոսքով

Երկրորդ մոլորակի վրա ապրում էր փառասերը։ Նա հեռվից նկատելով Փոքրիկ իշխանին՝ բացականչեց, թե ահա և իր երկրպագուն հայտնվեց, քանի որ սնապարծ մարդիկ միշտ մտածում են, թե բոլորը իրենցով հիացած են։ Փոքրիկ իշխանը նրան բարևեց ու ասաց, որ նա հետաքրքիր գլխարկ ունի։ Փառասերը բացատրեց, որ այդ գլխարկը նրա համար է, որպեսզի գլուխ տա, երբ իրեն ողջունում են, սակայն դժբախտաբար այդտեղ ոչ ոք չէր գալիս։ Փոքրիկ իշխանը շշնջաց, որ ահա թե ինչ, սակայն նա ոչինչ չհասկացավ։ Փառասերը նրան խնդրեց մի ծափ տալ։

Փոքրիկ իշխանը ծափ տվեց, և փառասերը հանեց գլխարկը ու համեստորեն գլուխ տվեց։ Փոքրիկ իշխանը մտածեց, որ այստեղ ավելի ուրախ է, քան ծեր թագավորի մոտ։ Նա կրկին ծափ տվեց, և փառասերը կրկին խոնարհվեց։ Այսպես մոտ հինգ րոպե նույնը կրկնվեց, և Փոքրիկ իշխանը ձանձրացավ։ Նա հարցրեց, թե ի՞նչ պետք է անել, որ գլխարկն ընկնի, բայց փառասերը չլսեց, քանի որ սնապարծ մարդիկ, բացի գովեստից, այլ բան չեն լսում։ Նա հարցրեց Փոքրիկ իշխանին՝ արդյոք նա իր խանդավառ երկրպագուն է։ Երբ Փոքրիկ իշխանը հետաքրքրվեց, թե ինչ է նշանակում երկրպագել, փառասերը պատասխանեց, որ դա նշանակում է ընդունել, թե ինքն այս մոլորակի վրա ամենագեղեցիկն է, ամենից շքեղը, հարուստն ու խելոքը։ Փոքրիկ իշխանը նկատեց, որ մոլորակի վրա ուրիշ մարդ չկա։ Բայց փառասերը խնդրեց, որ նա միևնույն է հիանա իրենով՝ իրեն հաճույք պատճառելու համար։ Փոքրիկ իշխանը ուսերը թոթվեց ու ասաց, որ հիանում է, սակայն հարցրեց՝ մի՞թե դա նրան ուրախություն է պատճառում։

Եվ նա փախավ փառասերի մոտից՝ մտածելով պարզամտորեն, որ մեծահասակները շատ տարօրինակ մարդիկ են։

---

4. Հարցազրույցի հարցեր սիրածդ ուսուցչին

Օրինակ՝ եթե սիրածդ առարկան կենսաբանությունն է, հարցերը կարող են լինել՝

1. Ինչո՞ւ ընտրեցիք հենց այս մասնագիտությունը։
2. Ի՞նչն է ձեզ ամենաշատը ոգեշնչում կենսաբանություն դասավանդելիս։
3. Որո՞նք են ձեր ամենասիրելի թեմաները։
4. Ինչպե՞ս եք փորձում հետաքրքիր դարձնել դասերը։
5. Որտե՞ղ եք պատկերացնում գիտության ապագան՝ ձեր առարկայի ոլորտում։

(Հարցազրույցն անցկացրու՝ գրելով պատասխանները կամ տեսանկարահանել։ Եթե ուզես, կարող եմ օգնել ձևավորելու հարցազրույցի տեքստը։)

---

5. Մխալներ

Տեքստը՝

Մի սկսնակ բանաստեղծ այցելության է գնում Վիկտոր Հյուգոյին և խոսում իր մտադրությունների մասին: Վերջում երիտասարդը ոգևորված բացականչում է, որ մինչև մեռնելս կուզենայի մի մեծ ու մաքուր բան անել: Հայտնի գրողն ընդհատում է նրան ու ժպտալով ասում, որ դա հեշտ է, թոդ երիտասարդը փորձի փիղ լողացնել:

ա) Ըստ կազմված խոսքի՝ կետադրությունը ճշտված

Մի սկսնակ բանաստեղծ այցելության է գնում Վիկտոր Հյուգոյին և խոսում իր մտադրությունների մասին։ Վերջում երիտասարդը ոգևորված բացականչում է, որ «մինչև մեռնելս կուզենայի մի մեծ ու մաքուր բան անել»։ Հայտնի գրողն ընդհատում է նրան ու ժպտալով ասում, որ դա հեշտ է. «թող երիտասարդը փորձի փիղ լողացնել»։

բ) Ըստ կետադրության՝ խոսքը ճշտված

Վերջում երիտասարդը ոգևորված բացականչում է. «Մինչև մեռնելս կուզենայի մի մեծ ու մաքուր բան անել»:
Հայտնի գրողն ընդհատում է նրան ու ժպտալով ասում. «Դա հեշտ է, թող երիտասարդը փորձի փիղ լողացնել»:

E. Circle the correct word.

1. The dog is eating hungrily.
2. Is she drinking the hot coffee slowly?
3. Sue is a nice person.
4. Tom plays tennis well.
5. The music was very loud.
6. The old lady spoke softly.

---

A. Complete the sentences with the correct comparative form of the adjective in brackets.

1. An elephant is stronger than a kangaroo.
2. Our teacher is more beautiful than that film star.
3. A school is noisier than a hospital.
4. Jane’s hair is longer than yours.
5. John’s work is better than Mary’s.
6. Yesterday was hotter than today.
7. This book is more interesting than that one.
8. Athletes are usually more famous than scientists.

---

B. Write sentences about the pictures (using superlatives).

1. The girl is the tallest of the three.
2. The pyramid is the most ancient of the three.
3. This athlete is the best athlete in the world.
4. February is the shortest month in the year.
5. The red apple is the sweetest apple in the bowl.

---

C. Circle the correct word.

1. I think Albert Einstein was the most brilliant scientist in the world.
2. I am a better swimmer than my brother.
3. Mum is the busiest person in the family.
4. What is the most expensive car in the world?
5. London is rainier than Athens.
6. The book was more frightening than the film.

---

D. Write adverbs for the adjectives.

Adjective	Adverb
dangerous	dangerously
nice	nicely
fast	fast
happy	happily
good	well
quiet	quietly

---

Present Perfect Progressive

(Use: have/has been + verb+ing)

Put the verbs into the correct form:

1. He has been working in this company since 1985.
2. I have been waiting for you since two o’clock.
3. Mary has been living in Germany since 1992.
4. Why is he so tired? He has been playing tennis for five hours.
5. How long have you been learning English?
6. We have been looking for the motorway for more than an hour.
7. I have been living without electricity for two weeks.
8. The film has not been running for ten minutes yet, but there’s a commercial break already.
9. How long has she been working in the garden?
10. She has not been in the garden for more than an hour.

---

Present Perfect Continuous – Positive and Negative

1. She has been working here for five years.
2. I have been studying all day.
3. You have been eating a lot recently.
4. We have been living in London for six months.
5. He has been playing football, so he’s tired.
6. They have been learning English for two years.
7. I have been cooking, so I’m really hot.
8. She has been going to the cinema every weekend for years.
9. It has been raining, the pavement is wet.
10. You have been sleeping for twelve hours.
11. I have not been working today.
12. You have not been eating well recently.
13. We have not been exercising enough.
14. She has not been studying.
15. They have not been living here for very long.
16. It has not been snowing.
17. He has not been playing football for five years.
18. We have not been drinking enough water – that’s why we feel tired.
19. I have not been sleeping, I was reading.
20. They have not been watching TV much recently.

---