1․Արդյո՞ք հետևյալ թիվը տասնորդական կոտորակ է՝ 11/2

Պատասխան՝ ոչ

2.Կոտորակը գրիր տասնորդական կոտորակի տեսքով:

Կոտորակը մի կրճատիր:

6/25=1/100

Բերված թվերից ո՞րն է համակարգային տասնորդական կոտորակը:

Ընտրիր ճիշտ տարբերակը:

• 21/100
• 1/11
• 3/10
• 2/13
• 1/10000

4.Այս տասնորդական կոտորակը գրիր 10 հայտարարով համակարգային տասնորդական կոտորակի միջոցով:

Կոտորակը մի կրճատիր:

5/10= 5 ⋅ 1/10

5.Հետևյալ թվերից որո՞նք են տասնորդական կոտորակները:

Ընտրիր ճիշտ տարբերակները:

31/100

17/100

31/9

5 3/17

9/10

6.Ներքևի տասնորդական կոտորակը գրիր համակարգային տասնորդական կոտորակների միջոցով:

12/100=9⋅1/10+3⋅1/10

7.181:10 քանորդը ներկայացրու անկանոն տասնորդական կոտորակի տեսքով:

181:10=100/10

8.Չափման միավորները արտահայտիր տասնորդական կոտորակների տեսքով:

1.14 դմ8սմ=14 8/10դմ

2.5 կգ56գ=5 56/10 կգ

9.Գրիր, թե պատկերի ո՞ր մասն է ներկված կանաչ գույնով:

Գրիր տասնորդական կոտորակ:

Պատասխան՝ 3/23

10.kոտորակը գրիր տասնորդական կոտորակի տեսքով: 

3/8=0,375

Առաջադրանքներ 4

1.Որոշիր C(−2,3) կետի օրդինատը:

Պատասխան՝ y3,x-2

2.Կոորդինատային հարթության վրա նշված են x և y կոորդինատներով կետեր:

ՈրոշիրA կետի կոորդինատները:

Պատասխան՝ A(4:3)

3.Կոորդինատային առանցքներից մեկի վրա վերցված է կետ: Պարզիր, թե ո՞ր առանցքի վրա է այն գտնվում:

K(0;16) կետը գտնվում է աբսցիսների առանցքի վրա:

4.Որոշիր, թե ո՞ ր քառորդում է գտնվում տրված կետը:

E(21;−23) կետը գտնվում է IV քառորդում:

5.

Տրված են հետևյալ կետերը՝

C(45;−10)

K(−10;45)

M(45;21)

R(−10;−22)

Որոշիր, թե ո՞ր կետն է գտնվում I-ին քառորդում:

R

K

M

C

6.Կոորդինատային հարթության վրա տրված է (2;6)կետը:

Ո՞ր կետն է համաչափ տրված կետին օրդինատների առանցքի նկատմամբ:

(−2;−6)

(2;−6)

(2;6)

(−2;6)

7.Հայտնի է, որ A, B, C և D կետերը ուղղանկյան գագաթներ են:

Երեք կետերի կոորդինատները տրված են՝ A(0;0);B(0;1);D(4;0)

Գտիր C չորրորդ կետի կոորդինատները:C( 0;5 )

8.Կոորդինատային հարթության վրա վերցված է (−55;0) կոորդինատներով կետը:

Գտիր y-երի առանցքի նկատմամբ նրան համաչափ կետի կոորդինատները:

Պատասխան՝ ( +55;0 )

9.Պատասխանիր հետևյալ հարցերին:

1. Հատվածի մի ծայրակետը O(0;0) կետն է:

Մյուս ծայրակետը (18;0) կոորդինատներով A կետն է:

Որոշիր OA հատվածի C միջնակետի կոորդինատները:

Պատասխան՝ C(9;0)

2. Հատվածի մի ծայրակետը O(0;0) կետն է:

Մյուս ծայրակետը (0;36) կոորդինատներով B կետն է:

Որոշիր OB հատվածի D միջնակետի կոորդինատները:

Պատասխան՝ D(0;18)

Առաջադրանքներ 2

1.Պարզիր տրված գրաֆիկի B կետի x և y կոորդինատները:

Պատասխան՝ B կետի կոորդինատներն են՝

x=2

y=3

2.Նայիր տրված նկարին և պատասխանիր հարցին:

Ի՞նչ կախվածություն է ցույց տալիս գրաֆիկը՝ 10-16, 12-17, 14-15, 16-14, 18-17, 20-19:

3.Ուշադիր նայիր ցուցադրված գրաֆիկին:

Գտիր գրաֆիկի վրա գտնվող կետերի աբսցիսներից ամենափոքրը:

Պատասխան՝18,22

4.Այս գրաֆիկը ցույց է տալիս եկամուտի կախվածությունը վաճառված սալորի քանակից:

Խանութում վաճառվեց 24 կգ սալոր: Որոշիր վաճառքից առաջացած եկամուտը:

Եկամուտը կազմում է 2400 դրամ:

5.Գտիր ցուցադրված գրաֆիկի կետերի օրդինատներից ամենամեծը:

Ընտրիր ճիշտ պատասխանը:

2500

մեծագույնը չկա

2700

2600

6.Գտիր տրված գրաֆիկի վրա գտնվող այն կետը, որի կոորդինատներն են՝ (11;12)

Ընտրիր ճիշտ պատասխանը:

D

O

այդպիսի կետ չկա

G

H

7.Գրաֆիկի օգնությամբ պատասխանիր ներքևի հարցին:

Որքա՞ն է այն ամբողջ կոորդինատներով կետի աբսցիսը, որի օրդինատը հավասար է տասնմեկի:

Պատասխան՝ 5

8.Տրված է ապրանքի վաճառքի եկամուտի կախվածության գրաֆիկը՝ կախված ապրանքի քանակից:

Լրացրու հետևյալ աղյուսակի դատարկ պատուհանները:

Քանակ (կգ)	Եկամուտ (դրամ)
21	2100
21	2100

9.Տրված գրաֆիկը ցույց է տալիս y մեծության կախվածությունը x մեծությունից:

Պարզիրy-ը, եթե x=5-ի:

Պատասխան՝ y=11-ի

10.Տրված գրաֆիկը ցույց է տալիս y մեծության կախվածությունը x մեծությունից:

1. Պարզիրy-ը, եթե x=5-ի:

Պատասխան՝ y=3-ի

2. Պարզիրx-ը, եթե y=11-ի:

Պատասխան՝ x=10-ի

11.Ուշադիր նայիր ներքևի գրաֆիկին:

Լրացրու աղյուսակի դատարկ վանդակները:

x	0	3	4	7	14
y	0	2	6	8	10

12.Գրաֆիկը ցույց է տալիս Արամի անցած ճանապարհը իր ճանապարհորդության ընթացքում:

Քանի՞ կմ անցավ Արամը13 ժամում:

Պատասխան՝ 12 կմ:

13.Այս գրաֆիկը նկարագրում է զբոսաշրջիկի անցած ճանապարհը որոշակի ժամանակահատվածների ընթացքում: 

1. Քանի՞ ժամում զբոսաշրջիկը անցավ 11 կմ-ը:

Պատասխան՝ 10 ժամում:

2. Ո՞ր ժամին զբոսաշրջիկըերկրորդ անգամ նստեց հանգստանալու:

Պատասխան՝ ժամը 6-ին:

3. Քանի՞ ժամ զբոսաշրջիկը հանգստացավ առաջին անգամ:

Պատասխան՝  2 ժամ:

14.Այս գրաֆիկը ցույց է տալիս օդի ջերմաստիճանը հոկտեմբեր ամսվա 15-ից 28-ը:

1. Որոշիր օդի ջերմաստիճանը հոկտեմբերի 28-ին:

Պատասխան՝ 5 աստիճան: 

1.«43 և 13 թվերի տարբերության և 892 թվի արտադրյալը» բառակապակցությունը կարելի է գրել (43−13)⋅892 թվային արտահայտության տեսքով:

Հաշվիր արտահայտության արժեքը: 43-13=30 30×892=26 760

Պատասխան՝ արտահայտության արժեքը՝ 26 760 

2.Հաշվիր տրված թվային արտահայտության արժեքը՝ 12−(32:32)

Պատասխան՝ 11

3.Տանձի 1 կիլոգրամն արժե x դրամ, իսկ խնձորի 1 կիլոգրամը՝ y դրամ:

Գրիր տառային արտահայտության տեսքով՝ որքանո՞վ է տանձի 1 կգ -ն ավելի թանկ խնձորի 1 կգ -ից

Ընտրիր ճիշտ պատասխանը:

x−y

2x−2y

2x−3y

x+y

4.399:3−5⋅69 արտահայտությունը 

տառային է:

թվային է:

5.Հաշվիր հետևյալ տառային արտահայտության արժեքը՝ (z:z)−(14:14)

Ընտրիր ճիշտ պատասխանը:

z

2

0

z−14

6.Լրացրու աղյուսակը:

k -ի արժեքը	0	1	2	3	4
k+9 -ի արժեքը	9	10	11	12	13
13−k -ի արժեքը	13	14	15	16	17

7.Ուղղանկյան մի կողմը 22 սմ է, իսկ երկրորդը նրանից մեծ է a սմ 11-ով:

Գտիր ուղղանկյան երկրորդ կողմի երկարությունը, եթե a=11 սմ:

Պատասխան՝  33սմ

8.Տրված է 26−(d:d)+8 տառային արտահայտությունը: 

Գտիրայդ արտահայտության արժեքը:d:d=1 26-1=25 25+8=33

Պատասխան՝ 33

9.Խաղահրապարակն ունի ուղղանկյան ձև: Նրա լայնությունը mմ է, իսկ երկարությունը՝32 մ: Որքա՞ն է խաղահրապարակի պարագիծը:

Գործողությունը կատարելիս պատասխանի դաշտում գործողության անդամները տեղադրեք նույն հերթականությամբ, ինչպես նշված է պահանջում:

Պատասխան՝ խաղահրապարակի պարագիծը  2⋅(m+32)մ է:

10.Գտիր(125+m)−27 տառային արտահայտության արժեքը, եթե m=58

Պատասխան՝156

11.Հաշվիր այս տառային արտահայտության արժեքը՝ g−(m−m)⋅g

Ընտրիր ճիշտ պատասխանը:

g

0

2

mg

12.Լրացրու աղյուսակը:

k -ի արժեքը	0	1	4	9	11	15
k+9 -ի արժեքը	9	10	13	18	20	24
30−k -ի արժեքը	0	29	26	21	19	15

Առանց հաշվելու պարզիր, թե ո՞ր արտահայտություններն են իրար հավասար:

• 59⋅(−25)
• (−59)⋅(−25)
• (−25)⋅59

1, 3:

Արտահայտությունը արտագրիր առանց փակագծերի:

−(−27)=27:

Պարզիր, թե ո՞ր արտահայտությունների արժեքներն են իրար հավասար:

• 39⋅60
• (−60)⋅(−39)
• −39⋅60

1, 3:

Արտագրիր հետևյալ արտահայտությունը առանց փակագծերի:

Պատուհանում առանց բաց թողնված տեղերի գրիր թվերը և «⋅», «+» կամ «−» նշանները:

Բազմապատկման նշանի փոխարեն օգտագործիր  «∗» նշանը:

(−15)⋅(−49)+(−79)=-15x-49+-79=656

Ձևափոխիր 91⋅(−10)⋅(−42) արտահայտությունը:

Ընտրիր ճիշտ տարբերակ(ներ)ը:

• 42⋅91⋅10
• (−91)⋅(−10)⋅(−42)
• 10⋅91⋅(−42)
• (−42)⋅91⋅(−10)

4:

8−8⋅23 արտահայտությունը ներկայացրու արտադրյալի տեսքով:

Պատասխան՝ (8:8)⋅23=⋅1×23

1. Կիրառելով բազմապատկման բաշխական օրենքը` (5−5)⋅18 արտահայտությունը ներկայացրու արտադրյալի տեսքով:

Պատասխան՝ (5−5)⋅18=⋅(1−18)

2. Հաշվիր ստացված արտահայտության արժեքը:

Պատասխան՝  0

Կիրառելով բազմապատկման տեղափոխական օրենքը՝ ձևափոխիր արտահայտությունը:

Մեծությունները գրիր առանց բաց տեղերի, բազմապատկման նշանի փոխարեն օգտագործիր «∗» նշանը:

−43⋅d=dx43

11−583 արտահայտությունը ներկայացրու արտադրյալի տեսքով:

Պատասխան՝ 11−583=⋅(1−53)=1×1-583

Կիրառելով բազմապատկման բաշխական օրենքը` հաշվիր այս արտահայտության արժեքը՝ 7⋅(−3)+(−3)⋅8=7x8x-3)x-3)

Պատասխան՝ 45

հաշվիր արտահայտության արժեքը:

−5+(−5)+(−5)+(−5)+(−5)+(−5)=30

Պարզիր, թե ո՞ր արտահայտություններն են իրար հավասար:

• 2⋅(−21)
• (−21)⋅(−2)
• 21⋅(−2)
• (−2)⋅21

1, 4

Պարզիր, թե որո՞նք են հավասար −91⋅y⋅x արտահայտությանը:

Ընտրիր ճիշտ տարբերակները:

• −91⋅x⋅y
• −x⋅91⋅y
• 91⋅y⋅(−x)
• −91⋅(−x)⋅y
• (−91)⋅(−y)⋅(−x)
• y⋅x⋅(−91)
• −y⋅x⋅(−91)

1, 2, 6:

29−1450 արտահայտությունը ներկայացրու արտադրյալի տեսքով:

Պատասխան՝ 29−1450=⋅(1−)-29×1450=

Կիրառելով բազմապատկման բաշխական օրենքը՝ հաշվիր:

5⋅5−11⋅5+14⋅5−20⋅5−5=6×5+6×5-5=55

Լուծիր (y−2)⋅(y−2)−17⋅(y−2)=0 հավասարումը:

Առաջինը տեղադրիր փոքր արմատը:

Պատասխան՝ y1=2y-4 y2=-17y+34

587. Հաշվե՛ք.
     ա) (–3) · (–7)=21 բ) (+3) · (+4)=12 գ) (–1) · (–20)=20 դ) (+8) · (+5)=40

588. Հաշվե՛ք.
     ա) (–8) · (+16)=-128 բ) (–7) · (+5)-35 գ) (+17) · (–4)=-68 դ) (+21) · (–6)=-126

589. Կատարե՛ք ամբողջ թվերի բազմապատկում.
     ա) (–4) · (–5)=20 գ) (+32) · (–6)=-192 ե) (+1) · (+23)=23 է) (–19) · (+7)=-133
     բ) (–8) · 0=0 դ) 0 · (–1)=0 զ) (+14) · (–25)=-350 ը) (–10) · (+12)=-120:

590. Առանց բազմապատկում կատարելու համեմատե՛ք.
     ա) (–5) · (–7) < 0, դ) (+3) · (+9) > (+8) · (–7),
     բ) (–8) · (+6) < 0, ե) (–14) · (–12) > (–10) · (+2),
     գ) (+16) · (–5) < 0, զ) (+20) · (–1) < (–6) · (–3)։

591:Համեմատե՛ք թվերը.
ա) (–5) · 0 < 4, բ) (7 · 0) · (–9) > –2,

գ) –100 < 100 (–3) · 0, դ) 8 > 37 · (0 · 20)։

592. Գտե՛ք արտադրյալը.
     ա) 16 · (–3) · 6 բ) (–8) · (–4) · 3 գ) 14 · (–5) · (–7) դ) (–15) · 17 · (–2)

592֊ա,բ,գ,դ:Գտե՛ք արտադրյալը.
ա) 16 · (–3) · 6=-288,
բ) (–8) · (–4) · 3=96,

գ) 14 · (–5) · (–7)=490,

դ) (–15) · 17 · (–2)=510,

ե) (–1) · (–1) · (–8)=-8,

զ) 8 · (–1) · 0=0։

593֊ա,բ,գ:Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի
հավասարություն.
ա) -21 ։ 3 = –7, գ) 48։ (–8) = –6,
բ) -10։ (–5) = 2,

594֊ա,բ,գ:Համեմատման նշաններից ո՞րը պետք է դնել աստղանիշի
փոխարեն, որպեսզի ստացվի ճիշտ համեմատում.

ա) (–4) · (–5) > 0,
բ) (–8) · 5 < 0,
գ) 7 · (–3) < (–2) · (–1):

595: Կատարե՛ք գործողությունները.

ա) (+3) · (–8) + (–6) · (+2) – (–4) · (–7)=-64,

բ) (–13) · (–6) – (+4) · (+18) – (–5) · (+20)=106,

գ) (–25) · (+4) – (+100) · (–1) + (+4) · (–40)=-160,

դ) (+2) · (–5) + (–3) · (–7) – (+16) · (–7)=123։

596:Հետևյալ թվերը ներկայացրե՛ք երկու արտադրիչների արտադրյալի տեսքով, որոնցից գոնե մեկը բացասական թիվ է.
–40=-20×2, +32=+16 + +16, –1=1-2, 0=-2+2, –12=-6×2, +9=+4 + =5:

599։

Ի՞նչ նշան կունենա երեք ամբողջ թվերի արտադրյալը, որոնցից

ա) երկուսը բացասական թվեր են, մեկը դրական: — և +,
բ) մեկը բացասական թիվ է, երկուսը` դրական: — և -:

Առաջադրանքներ 2

597.Կարելի՞ է արդյոք պնդել, որ հակադիր ամբողջ թվերից յուրաքանչյուրը ստացվում է` մյուսը –1-ով բազմապատկելու միջոցով։ Այո

598.Ինչի՞ է հավասար a և b ամբողջ թվերի արտադրյալի բացարձակ
արժեքը։ Պատասխանը գրի՛ առեք տառային նշանակումներով։

600, 601, 603, 604, 606, 607, 608, 609։

1.Հաշվիր ամբողջ թվերի տարբերությունը:

46−65=-19

2.Հաշվիր՝

−34−(−34)=-68

3.Հաշվիր:

Առաջին պատուհանում տեղադրիր արդյունքի նշանը՝ «−» կամ «+»:

4−7=-3

4.Ցերեկը օդի ջերմաստիճանը +17°C էր, իսկ գիշերը այն իջավ 5 աստիճանով:

Նշիր, թե որքան դարձավ ջերմաստիճանը գիշերը:

Դրական թվերը գրիր առանց + նշանի:

Պատասխան՝ ջերմաստիճանը գիշերը դարձավ °C 17-5=12

Որոշիր արտահայտության արժեքը:

+14−(+101)=115

6.Գրիր այն թիվը, որը 27-ով փոքր է 15-ից:

Պատասխան՝ 42

7.Հաշվիր արտահայտության արժեքը:

2940−6424=-3484

8.-158ը և 158-ը հակադիր թվեր են:

Դրանց գումարը հավասար է՝ 

-0ի:

9.Դրանց տարբերությունը հավասար է՝ 

0ի

c−103>−103 անհավասարությունը սխալ էճիշտ է, եթե c>0։ Մեծ է:

10.Պարզիր, թե b-ի ո՞ր արժեքներն են բավարարում b−362>−362 անհավասարությանը: եթե b մեծ է -1

Ընտրիր ճիշտ պատասխան(ներ)ը:

• −27
• ոչ մեկը չի բավարարում
• −42
• −9
• −18
• բոլորն էլ բավարարում են+

11.∗-ի փոխարեն տեղադրիր այնպիսի թիվ, որ ստացվի ճիշտ հավասարություն՝ 11−106=−95

12.Պատասխան՝ 95-ի փոխարեն պետք է լինի 

-ը:

68−b>68 անհավասարությունը սխալ էճիշտ է, եթե b<0 ճիշտ է

445. Կոորդինատային ուղղի վրա նշված են կետեր.

A-5, B-3, C-2, D+1, E+3, F+5:

Գրե՛ք նրանց կոորդինատները:

446. Գրե՛ք տառերով նշանակված կետերի կոորդինատները (տե՛ս նկ. 58)։

E-9, F-8, G-6, K-3, A+1, B+4, C+7, D+9:

A-10, B-7, C-4, D-2, E-1, O0, F+3, G+5 K+8:

447.Գծե՛ք կոորդինատային ուղիղ և նրա վրա նշե՛ք A (–3), B (+7), C (–6),
D (+1), E (+8), F (–5), G (–4) կետերը, եթե միավոր հատվածի
երկարությունը սմ է, 1 սմ է

448․Կոորդինատային ուղղի վրա նշե՛ք –7, –5, –2, 0, +1, +4, +8, +10
թվերին համապատասխանող կետերը։

450․Կոորդինատային ուղղի վրա A (–6), B (+2), C (–3), D (–4), E (+8),
F (–2), G (–10) կետերից ո՞րն է գտնվում ամենից ձախ, և ո՞րը՝ ամենից
աջ։ Ամենաձախ -10 Ամենաաջ +8:

452․Կոորդինատային ուղղի վրա նշե՛ք A (–2) և B (+7) կետերը: Գտե՛ք A և
B կետերի հեռավորությունը` արտահայտված միավոր հատվածներով: 9 միավոր

451․Գծե՛ք կոորդինատային ուղիղ և նրա վրա նշե՛ք A (–3) կետը։ Նշե՛ք
նաև՝
ա) B կետը, որը գտնվում է A կետից երկու միավոր դեպի աջ,
բ) C կետը, որը գտնվում է A կետից երեք միավոր դեպի ձախ։

Ընտրիր շրջանաձև դիագրամը:

↗ Այս դիագրաման

Նայիր տվյալ դիագրամին:

Սյունյակաձև

Աշակերտներին հարցրին, թե ո՞րն է նրանց սիրած միրգը և արդյունքները ներկայացրին այս աղյուսակի տեսքով:

Սիրած միրգը	Աշակերտների թիվը
խնձոր	16
տանձ	24
խաղող	41
ծիրան	68
դեղձ	46
սալոր	13
բալ	35
թուզ	2
անանաս	5
բանան	10

68 աշակերտ սիրում է ծիրան:

Նայիր դիագրամին և ընտրելով ճիշտ պատասխանները՝ լրացրու աղյուսակը:

Առարկա	Աշակերտների թիվը
Աշխարհագրություն	39
Ֆիզիկա 8

1. Մաթեմատիկայից «չորս» գնահատականը ստացել է/են.

• Գևորգյանը
• Սարյանը
• ոչ ոք
• Մելոյանը

2. Մաթեմատիկայից «հինգ» գնահատական ստացել է/են.

• Գևորգյանը
• Թանգյանը
• Ավագյանը
• ոչ ոք
• Վանյանը

Օգտվելով սյունակաձև դիագրամից՝ ընտրիր ճիշտ պատասխանը:

«Երկու» գնահատականը ստացել է Մելոյանը

Երկրագնդում ապրող մարդկանց  46 % -ի արյան խումբը 0-ն է, մոտ 34 %-ինը А-ն է, մոտ 17 % -ինը՝ B-ն է և մոտ 3 % -ն ունի ամենահազվագյուտ արյան խումբը՝ АВ-ն:

Ո՞րն է այս տվյալներն արտահայտող շրջանաձև դիագրամը:

Սա է

Աշակերտները պատասխանեցին «Ո՞րն է քո ամենասիրած առարկան» հարցին: Արդյունքները ամփոփված են հետևյալ դիագրամում:

Քանի՞ աշակերտ է համարում Սպորտը իր ամենասիրած առարկան:

Պատասխան՝ 112

 աշակերտ:

Ներքևի դիագրամը ցույց է տալիս «Ո՞րն է քո մեքենայի մակնիշը» հարցման արդյունքները: Մուգ կանաչով նշված են կանանց պատասխանները, իսկ բաց կանաչով՝ տղամարդկանց:

Ո՞ր մեքենայի դեպքում է տղամարդկանց ու կանանց թվերի տարբերությունը ամենամեծը:

Պատասխան՝ Lada

Առաջադրանքներ

93, 1005+11/3=3026/3 1005/1+11/3 1005×3/1×3+11/3=3015/3+11/3=3015+11/3=3026/3

95֊ա)3/4:1/4+7/2×4+38.11/5-3/50:1/5=1003/10

բ)(8 3/10-6 1/5):5/11+(3/8-5/16):5/9= 1893/400

96, ա) նկարում R/2, բ) նկարում R/2, գ) նկարում R, դ) նկարում R+r

98,640-220=420, այսինքն՝ 3 ժամում հոսել է 420մ3։ 420:3=140մ3, իսկ մեկ ժամում հոսել է 140մ3: 640+140=780մ3 պատ․՝ սկզբում ջրավազանում կար 780մ3։

99։4+3=7, այսինքն՝ յուրաքանչյուր արկղից հանվել է 7կգ նարինջ։ 7+7=14կգ պատ․՝ յուրաքանչյուր արկղում կար 14կգ նարինջ։