1.Հարցեր.

Ի՞նչ ունակություններ ուներ Համմուրապի արքան։ Նա եղել է տաղանդավոր երկրի ղեկավար, զորավար և հմուր դիվանագետ։

Ո՞րն էր միասնական օրենսգիրք ստեղծելու նրա նպատակը։ Նա ուզւոմ էի պահպանել իր երկրի միասնությունը և կարգ ու կանոնը։

Ո՞վքեր էին տամկարները, ինչո՞վ էին նրանք զբաղվում։ Նրանք զբաղվում էին արտաքին առևտրով պետության կողմից։

Ինչո՞վ էին լիիրավ քաղացիները տարբերվում ոչ լիիրավ քաղացիներից։ Լիիրավ քաղաքացիները ունեին ավելի շատ ունեցվածք ու իրավունքներ, քան ոչ լիիրավ քաղացիները։

Բաբելոնի թագավորությունից բացի՝ ուրիշ ի՞նչ պետություններ կային Միջագետքում։ Շումեր, Ասորեստան, Աքքադ։

2.Կարդալ Համմուրաբիի օրենքներից, արտահայտել ձեր կարծիքը, բնութագրել թագավորին:

Համմուրաբի թագավորի օրենքները (Համմուրաբիի կոդեքսը) լավ պահպանված հնադարյան օրենքների հավաքածու է, որը ստեղծվել է մ․ թ․ ա․ 1790-ին Բաբելոնում։ Այն ուժի մեջ է դրվել Բաբելոնի թագավոր Համմուրաբիի կողմից։ Օրենքները հայտնաբերվել են XX դարի սկզբներին հայտնաբերած մարդու հասակի չափերին հասնող սև քարե սյան վրա (ստելա), որի մակերեսը ծածկված է եղել սեպագրերով։ Համմուրաբի թագավորի օրենքները բաղկացած են 282 օրենքներից, որոնք տարբեր պատիժներ էին սահմանում` ըստ մարդկանց հասարակարգային դիրքի, կամ կախված այն բանից, թե օրենք խախտողը ազատ մարդ է, թե ստրուկ։
Համմուրաբին հրամայել է հավաքել բոլոր գործող օրենքները և ստեղծել միասնական օրենսգիրք: Ինչպես արդեն նշեցի՝ օրենսգիրքը բաղկացած էր 282 հոդվածից: Դրանցից են օրինակ՝

• Եթե մարդը գողանա տաճարի կամ թագավորի գույքը, նրան պետք է սպանել․ ով կընդունի գողացած գույքը, նույնպես պետք է սպանել։
• Եթե մարդը գողանա ստրուկին կամ ստրկուհուն, նրան պետք է սպանել։
• Եթե մարդը թաքցնի փախած ստրուկին, նրան պետք է սպանել։
• Եթե մարդու տունն այրվում է, և մեկ ուրիշը, ով գնացել է այնտեղ՝ կրակը մարելու, աչք դնի նրա ունեցվածքի վրա, ապա այդ մարդուն պետք է նետել հրդեհի մեջ:
• Եթե մարդը վկաների ներկայությամբ արծաթ, ոսկի կամ որևէ իր է տվել այլ մարդու՝ պահպանելու, և այդ մարդը ժխտում է դրանք վերցնելու փաստը, ապա նա պետք է վճարի կրկնակի:
• Եթե որդին հարվածել է հորը, ապա նրա ձեռքը պետք է կտրվի:
• Եթե բժիշկը վիրահատում է ազատ մարդուն, և նա մահանում է, նրա ձեռքը պետք է կտրել:

Համմուրաբին հասկանում էր, որ զենքի ուժով ստեղծած պետությունը չէր կարող երկար գոյատևել, եթե այն ներսից ամուր չլիներ։ Ուստի անհրաժեշտ էր մտցնել գրավոր օրենքներ և նրանցով կարգավորել կյանքի բոլոր բնագավառները։ Համմուրաբին հանձնարարեց հավաքել երկրում գործող բոլոր բանավոր և գրավոր օրենքներն ու դրանց հիման վրա կազմել օրենսգիրք։ Համմուրաբիի օրենսգիրքը մեծ դեր ունեցավ Բաբելոնի քաղաքական և տնտեսական կյանքի զարգացման համար։ Օրենսգրքի հեղինակությունն այնքան մեծ էր, որ հետագայում այն հաշվի էին առնում Առաջավոր Ասիայի բոլոր պետությունները օրենքներ ընդունելու ժամանակ։ Համմուրաբիի օրենքները փորագրվել են 9 մ բարձրությամբ բազալտե սյան վրա։

Գոյական անուն

Գոյականը խոսքի անկախ մաս է, որը պատկանում է անվան կատեգորիային և լրիվ արժեքավոր արտահայտությունների դասին և կարող է նախադասության մեջ հայտնվել որպես նախադասության։

Ածական անուն

Ածականը խոսքի անկախ մասն է, որը նշանակում է առարկայի ոչ ընթացակարգային հատկանիշ և պատասխանում է «ինչ», «դա», «ինչ», «ոնց», «ում» հարցերին: և այլն: Ռուսերենում ածականները փոխվում են ըստ սեռի, դեպքի և թվի և կարող են ունենալ կարճ ձև:

Թվական անուն

Թիվը խոսքի անկախ մաս է, որը ցույց է տալիս առարկաների քանակը, քանակը և կարգը: Պատասխանում է հարցերին՝ ինչքա՞ն: Ի՞նչ թվեր են բաժանվում չորս բառապաշարային կատեգորիաների՝ քանակական և

Առաջադրանք 1

Ուրարտու.Վանի թագավորություն Ք.Ա.IX-VI

Տալ նոր բառերի, հասկացությունների բացատրությունը:

Բիայնիլի-Ուրարտու – Ուրարտուի արքաներն իրենց երկիրը կոչում էին Բիայնիլի, որից էլ առաջացել է Վան քաղաքի անվանումը։

Տուշպա – Ուրարտու թագավորության մայրաքաղաքը, որը դարձավ թագավորության տնտեսական և քաղաքական կենտրոնը։

Սալմանասար III – Ասորեստանի արքա (Ք.ա. մոտ 859–824)։

Սարդուրի I – (ք.ա. մոտ 835-825) արքան, իրեն կոչում էր «մեծ արքա, հզոր արքա, տիեզերքի արքա, Նաիրիի արքա»։ Նա Վանա լճի արևելյան ափին կառուցեց Տուշպա մայրաքաղաքը։

Իշպուինի – Ուրարտուի արքա (ք.ա. մոտ 825-810)

Մենուա – Որարտու թագավորության արքա (ք.ա. մոտ 810-786)

Երկաթի դար – պատմական ժամանակաշրջան, որն ընդգրկում է ք.ա. մոտ 1200-550 թթ. և բնութագրվում է գործիքներ և զենքեր պատրաստելիս երկաթի լայն կիրառմամբ։

Սեպագիր – ամենավաղ գրային համակարգերից մեկը: Անվանումը ստացել է գրելու ձևից՝ կավի սալիկի կամ ժայռերի վրա արված սեպաձև նշաններից։

Վերափոխություն (ռեֆորմ) – հասարակական կյանքի որևէ ոլորտի (տնտեսական, ռազմական, վարչական, կրոնական, քաղաքական և այլն) ոչ արմատական վերափոխում, փոփոխություն:

Թվարկել Վանի թագավորության հզորացման պատճառները

• Պետության սահմանների կայունացում
• Բանակի ուժեղացում
• Հաղորդակցական ուղիների վերականգնում և ամրացում
• Թագավորական իշխանության ամրապնդում
• Վերափոխություններ

Պատմել Վանի թագավորության հիմնադրման մասին:

Վանի թագավորության հիմնադրմանը նպաստել են առևտրային ուղիների փոփոխությունը և
ասորեստանյան հարձակումների աճին դիմագրավելու անհրաժեշտությունը:
Այդ հարձակումները ցեղային միություններին մղել էին համագործակցելու և ք. ա. I հազարամյակի սկզբին Նաիրի երկրնե­րի դաշնությունը հանգում է կենտրոնաձիգ իշխանության գաղափարին: Ք. ա. IX դարի կեսերին Նաիրյան երկրների միավորմամբ ստեղծվում է
միասնական պետություն, որը կոչվում է Բիայնիլի կամ Ուրարտու։

Համեմատել Սարդուրի Ա, Իշպուինի, Մենուա արքաների գործունեությունը, կառավարման ժամանակաշրջանը:

Իշպուինի և Մենուա արքանորը իրականացրել են ռազմական, տնտե­սա­կան, սոցիալական և կրո­նական վերափոխություններ։ Նրանք վերազինեցին բանակը պողպատե և երկաթե զենքերով, իսկ բրոնզե հանդերձանքը նվիրեցին տաճարներին: Աշխարհազորին
զուգահեռ ստեղծվեց կանոնավոր բանակը։

Southwestern University

Candidate’s surname: MartellaCandidate’s first name: JavierStudent number: 15604088-BAcademic year: 2019–2020Course: English Basics 2Term: 3 (final)

Mark breakdown

Skills/Area	Maximum mark	Pass mark	Mark obtained	Pass/Fail
Reading	20	10	15	P
Listening	20	10	8	F
Writing	20	10	14	P
Speaking	20	10	17	P
Grammar/Vocabulary	20	10	11	P
TOTAL			65	P

Comments

Well done, Javier, on all your hard work this term. You are always active in speaking activities, and this is great. I always enjoy reading your writing too; you have very good ideas. You can see from your marks that reading is not a problem for you.

Sometimes you still make small grammar mistakes, and I think you can improve your vocabulary. I recommend you review many of the language points we studied this term. There is extra language practice in your online workbook.

The area you need to work on the most is listening. I know this is difficult for you. I recommend more practice at home. Listen to English TV shows, podcasts and radio as much as possible. I can give you a list of things to listen to.

I’ve enjoyed working with you. Have a nice holiday, and good luck for next term!

Instructor’s name: Erin Gibbs

Signed: Erin Gibbs

Task 1

What is the teacher’s name?

Erin Gibbs.

What was the worst area or skill for Javier?
Listening.

Is this the first English level?
No.

What mark do you need to pass the writing part of the course?

50.

What does the teacher think of Javier’s writing?

She likes it.

What does the teacher recommend to Javier?

Listening to lots of different things.

Task 2